Obserwuj

Bądź na bieżąco z prawem samorządowym. Zamów bezpłatny cotygodniowy newsletter.






Działy:
  • Gospodarka komunalna

    W dziale "GOSPODARKA KOMUNALNA" publikowane są artykuły dotyczące spółek komunalnych oraz zakładów budżetowych, jak również artykuły dotyczące poszczególnych działów gospodarki komunalnej, w tym gospodarki odpadami komunalnymi, gospodarki wodno-ściekowej, transportu publicznego.

  • Podatki

    W dziale "PODATKI" publikowane są artykuły dotyczące podatków i opłat publicznoprawnych, m.in. dotyczące podatku VAT, podatku od nieruchomości, opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i innych.

  • Finanse publiczne

    W dziale "FINANSE PUBLICZNE" publikowane są artykuły dotyczące szeroko pojmowanych zagadnień związanych z finansami publicznymi, m.in. artykuły dotyczące dochodów jednostek samorządu terytorialnego oraz dyscypliny finansów publicznych.

  • Zamówienia publiczne

    W dziale "ZAMÓWIENIA PUBLICZNE" publikowane są artykuły dotyczące problematyki zamówień publicznych, m.in. dotyczące sytuacji podmiotów komunalnych w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Prezentowane są także najnowsze orzeczenie KIO oraz sądów w zakresie prawa zamówień publicznych.

  • Prawo cywilne

    W dziale "PRAWO CYWILNE" publikowane są artykuły dotyczące zagadnień cywilnoprawnych, m.in. umów oraz sporów przed sądami powszechnymi, których stroną są podmioty komunalne.

  • Nieruchomości

    W dziale "NIERUCHOMOŚCI" publikowane są artykuły dotyczące nieruchomości komunalnych oraz spraw związanych z innymi nieruchomościami, w których występują organy samorządu terytorialnego. Artykuły dotyczą w szczególności gospodarki nieruchomościami i planowania przestrzennego.

  • Procedury administracyjne

    W dziale "PROCEDURY ADMINISTRACYJNE" publikowane są artykuły dotyczące procedur, które prowadzone są przez organy samorządu terytorialnego. W szczególności artykuły dotyczą ogólnej procedury administracyjnej (KPA - Ordynacja podatkowa), procedury sądowoadministracyjnej, procedury uchwałodawczej oraz dostępu do informacji publicznej.

  • Ustrój

    W dziale "USTRÓJ" publikowane są artykuły dotyczące ustroju podmiotów komunalnych, w tym zagadnienia dotyczące statusu prawnego organów jednostek samorządu terytorialnego, związków międzygminnych czy radnych.

  • Inne

    W dziale "INNE" publikowane są artykuły związane z funkcjonowaniem podmiotów komunalnych, które ze względu na swoją tematykę nie zostały zakwalifikowane do innych kategorii.

03.06.2013

„Janosikowe” wymaga zmian

UWAGA: TEN ARTYKUŁ MA WIĘCEJ NIŻ 3 MIESIĄCE.
SPRAWDŹ AKTUALNY STAN PRAWNY LUB SKONTAKTUJ SIĘ Z AUTOREM.
drukuj mail Share

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj

Trybunał Konstytucyjny wydał postanowienie sygnalizacyjne, w którym wskazuje nieprawidłowości w obecnym systemie „janosikowego”.

 Trybunał Konstytucyjny 26 lutego 2013 r. wydał postanowienie sygnalizacyjne (sygn. S 1/131)), które jest następstwem wyroku z dnia 31 stycznia 2013 r., sygn. K 14/112) w sprawie zgodności przepisów tworzących mechanizm tzw. poziomego wyrównania dochodów jednostek samorządu terytorialnego („janosikowe”). Przepisy o „janosikowym” zobowiązują najbogatsze samorządy do wpłat do budżetu państwa na rzecz biedniejszych.

W odniesieniu do gmin są to jednostki, których dochody z podatków w przeliczeniu na jednego mieszkańca przekraczają 150% średniej krajowej. W odniesieniu do powiatów jest to 110% średniej krajowej.

Wniosek o ocenę przepisów ustawy o dochodach jst pod kątem ich zgodności z Konstytucją złożyły Rada Miasta Stołecznego Warszawy oraz Rada Miasta Krakowa. Wnioskodawcy zakwestionowali przede wszystkim regulacje określające sposób identyfikowania podmiotów zobowiązanych do dokonywania wpłat wyrównawczych oraz sposób kalkulacji tych wpłat, a także przepisy, według których identyfikuje się beneficjentów części równoważącej subwencji ogólnej dla gmin i powiatów. Trybunał w wyroku z dnia 31 stycznia uznał, że przepisy te są zgodne z Konstytucją RP i nie naruszają zasad konstytucyjnych ani nadmiernie nie ingerują z samodzielność samorządów.

W postanowieniu sygnalizacyjnym z dnia 26 lutego Trybunał Konstytucyjny przedstawił Sejmowi RP uwagi dotyczące stwierdzonych uchybień w przepisach ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 ze zm.), dotyczących wyrównania poziomego dochodów jednostek samorządu terytorialnego, których usunięcie jest niezbędne dla zapewnienia spójności systemu prawnego Rzeczypospolitej Polskiej.

Głównymi wadami przepisów o „janosikowym”, zdaniem Trybunału, jest nieuwzględnienie specyfiki dużych jednostek samorządu terytorialnego, takich jak Warszawa czy Kraków oraz struktury demograficznej czy sezonowego przypływu ludności w miejscowościach atrakcyjnych turystycznie czy leczniczo. Ponadto obecnie obowiązująca ustawa nakazuje brać pod uwagę liczbę mieszkańców faktycznie zamieszkałych na obszarze danej jednostki samorządu terytorialnego lub obszarze kraju, według stanu na 31 grudnia roku poprzedzającego rok bazowy, ustaloną przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, a takie rozwiązanie oznacza, że liczba mieszkańców obliczana jest na podstawie danych sprzed dwóch lat w stosunku do roku budżetowego.

Trybunał wskazał, że zastrzeżenia te powinny być wzięte pod uwagę przy pracach nad nowelizacją ustawy o dochodach jst, zwłaszcza, że takie prace toczą się już w Sejmie (druki sejmowe obecnej kadencji nr 19, 230 oraz 848).

W końcowej części postanowienia sygnalizacyjnego Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że brak podjęcia stosownych działań legislacyjnych i dalsze pogłębianie się negatywnych dla finansów jednostek samorządu terytorialnego skutków działania mechanizmu, nie wyklucza podjęcia przez Trybunał (na podstawie stosownego wniosku) ponownej oceny krytykowanych regulacji, z punktu widzenia ich konstytucyjności.

Jednocześnie należy podkreślić, iż tak zwane postanowienia sygnalizacyjne wydawane są przez Trybunał Konstytucyjny bardzo rzadko. Trybunał zwraca w nich uwagę właściwym organom stanowiącym prawo o stwierdzonych uchybieniach i lukach w regulacji prawnej. Tego rodzaju stanowiska nie są wiążące dla adresatów.

Przypisy:

1)      http://www.trybunal.gov.pl/OTK/otk_odp.asp?droga=(otk_odp)&sygnatura=S%201/13

2)      Wyrok opublikowany w Dz. U. z 2013 r. poz. 193.

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj

Autor artykułu

Mateusz Karciarz

prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, doktorant na WPiA UAM, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem prawa samorządowego

Więcej z Wokandy §

Wydarzenia PDS

Więcej wydarzeń

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj