"

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości w sprawie jednostek budżetowych i ich statusu w VAT jest jednoznaczny. Samorządy są zmuszone do centralizacji rozliczenia i objęcia nim całej sfery swojej działalności. To ogromne wyzwanie, w którym możemy Państwu pomóc!

"

Dowiedz się więcej:

Centralizacja rozliczeń VAT

Wspierane przez

Rzecznik Generalny Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wypowiedział się w sprawie podmiotowości VAT jednostek budżetowych – opinia nie rozstrzyga jednoznacznie problemu, dając wskazówki sądowi krajowemu.

Sprawa w której wypowiedział się rzecznik generalny dotyczy Gminy Wrocław, która występując do Ministra Finansów z wnioskiem o wydanie interpretacji we własnym stanowisku wskazała, że jednostki budżetowe nie spełniają definicji podatników VAT w związku z czym podatnikiem powinna być sama gmina.

Naczelny Sąd Administracyjny wobec wątpliwości jakie powziął na gruncie rozpatrywanej sprawy wystąpił w trybie prejudycjalnym do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z wnioskiem o rozstrzygnięcie powyższej kwestii na gruncie przepisów wspólnotowych. Zgodnie z procedurą rozpatrywania pytań prejudycjalnych, wydanie orzeczenia przez TSUE, poprzedza wypowiedź rzecznika generalnego, który przygotowuje opinię sprawie zawisłej przed Trybunałem.

W opinii dotyczącej sprawy Wrocławia, rzecznik wskazał, że gminna jednostka budżetowa może być podatnikiem VAT ale tylko i wyłącznie w sytuacji, w której prowadzi niezależnie (samodzielnie) działalność gospodarczą.

Udzielając wskazówek interpretacyjnych rzecznik nadmienił, że samodzielność w przypadku gminnych jednostek budżetowych oceniana powinna być według takich samych kryteriów jak przy podmiotach prywatnych. Oznacza to, że dla uznania jednostki budżetowej za samodzielną należy wykazać, że działa ona we własnym imieniu, na własny rachunek i na własną odpowiedzialność, a także ponosi ryzyko gospodarcze.

W tym kontekście rzecznik nie zgodził się z Ministrem Finansów, który argumentował, że sytuacja gminy i jej jednostek jest różna od sytuacji podmiotów prywatnych, bowiem podmiot publiczny jakim jest gmina nie podlega postępowaniu upadłościowemu. Na tym tle rzecznik wyjaśnił, że samodzielność działalności gospodarczej danego podatnika z punktu widzenia ryzyka nie tyle zależy od tego czy jednostka ta ponosi ryzyko gospodarcze swojej działalności, lecz od tego, czy w rzeczywistości to inna jednostka własnym majątkiem ponosi ryzyko związane z działalnością gospodarczą tej pierwszej jednostki. Rzecznik dokonując szczegółowej analizy zagadnienia wskazał na wcześniejsze wyroki TSUE, jednak w jego opinii, w tej indywidualnej sprawie znajomość szczególnych cech polskiego systemu administracji lokalnej, jest na tyle istotna, że rozstrzygnięcie czy jednostki budżetowe gmin w Polsce mogą być uznane za podatników VAT, nie leży w kompetencji TSUE. Kwestia oceny owej samodzielności, należeć powinna do sądu krajowego, bowiem to NSA w opinii rzecznika, posiada najlepsze narzędzia do oceny prowadzonej przez jednostkę działalności gospodarczej.

Rzecznik ponadto wyjaśnił, że nieuzasadnione są obawy Rządu RP co do przyszłych negatywnych skutków ewentualnego rozstrzygnięcia TSUE (w stosunku do dotychczasowych rozliczeń VAT). W związku z powyższym nie jest koniecznym ograniczenie skutków takiego orzeczenia jedynie do zdarzeń, które wystąpią w przyszłości, szczególnie w sytuacji w której Rząd RP nie wykazał, że ewentualna zmiana dotychczasowych rozliczeń pomiędzy jednostkami, a gminą spowoduje ryzyko poważanych skutków gospodarczych.

Wydana opinia zgodna jest ze stanowiskiem Gminy Wrocław oraz w gruncie rzeczy zbieżna jest z wydaną w dniu 24 czerwca 2013 r. uchwałą NSA w sprawie I FPS 1/13, w której to sąd uznał, że jednostki budżetowe nie spełniają kryterium samodzielności.

Opinia rzecznika w danej sprawie co prawda jedynie poprzedza wyrok Trybunału i nie jest dla niego wiążąca, jednak jak pokazuje dotychczasowa praktyka zazwyczaj cieszy się akceptacją TSUE.

Powyższe wskazywać mogłoby, że spodziewany wyrok TSUE nie rozstrzygnie sprawy samodzielności gminnej jednostki budżetowej na gruncie VAT, a jedynie wskaże istotne wskazówki interpretacyjne dla NSA.

Mając jednak na względzie uchwałę z 24 czerwca 2013 r., rozstrzygnięcie sporu pomiędzy Gminą Wrocław a Ministrem Finansów (a w konsekwencji zagadnienia statusu podatkowego w VAT jednostek budżetowych) może zakończyć się odmową uznania odrębności na gruncie VAT jednostkom budżetowym gminy.

"

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości w sprawie jednostek budżetowych i ich statusu w VAT jest jednoznaczny. Samorządy są zmuszone do centralizacji rozliczenia i objęcia nim całej sfery swojej działalności. To ogromne wyzwanie, w którym możemy Państwu pomóc!

"

Dowiedz się więcej:

Centralizacja rozliczeń VAT

Wspierane przez