Starsze małżeństwo zapłaci za psa – interpretacja ogólna MF

Wyłączenie z obowiązku uiszczenia opłaty od posiadania psów dotyczy osób w wieku powyżej 65 lat, które prowadzą jednoosobowe gospodarstwo domowe.

Takie stanowisko zajął Minister Finansów w interpretacji ogólnej wydanej dnia 15 września 2016 r. o sygn. PS2.849.5.2016.

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 18a ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych [dalej: u.p.o.l.] rada gminy może wprowadzić opłatę od posiadania psów. Opłatę pobiera się od osób fizycznych posiadających psy.

W art. 18a ust. 2 u.p.o.l. zawarto katalog określający osoby, od których nie pobiera się powyższej opłaty. Katalog ten obejmuje m.in. osoby w wieku powyżej 65 lat prowadzące samodzielnie gospodarstwo domowe. W związku ze stosowaniem tego przepisu przez wójtów, burmistrzów i prezydentów miast powstała wątpliwość w zakresie przesłanki „samodzielności” prowadzenia gospodarstwa domowego w odniesieniu do małżonków i osób pozostających w innych związkach (np. w konkubinacie) a także wspólnie mieszkającego rodzeństwa.

Minister wyjaśnił, że odnosząc się do pojęcia „samodzielności” odwołać się należy do wykładni językowej. To natomiast prowadzi do wniosku, że z obowiązku uiszczenia opłaty od posiadania psów nie są wyłączone osoby prowadzące gospodarstwa domowe wspólnie z innymi osobami (nawet, gdy każda z nich ukończyła 65 lat). Słownikowo „samodzielnie” znaczy m.in.: bez żadnej pomocy, samemu, niezależnie, osobno, odrębnie, zaś „samodzielny” znaczy: niezwiązany z czymś, niewchodzący w skład czegoś. Antonimem słowa „samodzielnie” jest m.in.: z czyjąś pomocą, zależnie, razem, wspólnie, przy czym „wspólny” to „taki, w którym biorą udział dwie osoby lub więcej osób; wykonywany razem z kimś; należący do dwu lub więcej osób”. Językowa wykładnia jednoznacznie wskazuje zatem, że omawiane wyłączenie dotyczy osób, które prowadzą jednoosobowe gospodarstwa domowe.

Zdaniem Ministra Finansów powyższe twierdzenie wzmacnia również wykładnia celowościowa. Ratio legis omawianej regulacji są motywy społeczne, tj. uwzględnienie sytuacji faktycznej, w jakiej znajdują się osoby starsze, które samodzielnie ponoszą ciężar finansowy prowadzonego przez siebie gospodarstwa domowego i mają w związku z tym wyższe koszty utrzymania niż osoby zamieszkujące razem z innymi osobami, które wspólnie zaspokajają swoje potrzeby życiowe.

Co ciekawe w podobnych sprawach zdarzały się wyroki sądów administracyjnych, które prezentowały odmienne stanowisko. Przykładowo w wyroku WSA w Poznaniu z dnia 18 października 2006 r. sygn. I SA/Po 44/06 czy wyroku WSA w Gorzowie Wlkp z dnia 19 grudnia 2006 r. sygn. I SA/Go 349/06 sygn. I SA/Go 349/06 uznano, że samodzielne prowadzenie gospodarstwa domowego nie oznacza, że podatnik ma samotnie, jednoosobowo (bez finansowego wsparcia innych osób) prowadzić to gospodarstwo. Zdaniem Sądu pojęcie to nie oznacza „utrzymywanie się pojedynczo” a jedynie „niezależnie od kogoś”. Zwrócono również uwagę na użytą w przepisie liczbę mnogą, która dotyczy osób – a nie osoby – prowadzących samodzielnie gospodarstwo domowe, tak więc w przywołanych wyrokach uznano, że dotyczy również osób, małżonków, którzy osiągnęli wiek ponad 65 lat.

Pełny tekst omawianej interpretacji dostępny jest TUTAJ.