Minister Finansów wyjaśnia, że samorząd składając korekty deklaracji VAT z nierozliczonym dotąd podatkiem naliczonym, w określonych sytuacjach powinien już teraz (tj. przed 2017 r.) rozliczyć się łącznie ze swoimi jednostkami organizacyjnymi.

Ostatni czas jest trudny dla samorządowców pod względem rozliczeń VAT.  Niedawny wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie statusu gminnych jednostek budżetowych, uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie statusu samorządowych zakładów budżetowych oraz szereg komunikatów Ministerstwa Finansów w zakresie obowiązkowej centralizacji rozliczeń VAT (w tym także komunikat z dnia 16 grudnia 2015 r. informujący o obowiązkowej centralizacji od dnia 1 stycznia 2017 r.) nie sprzyjają stabilizacji i tak już bardzo niepewnej sytuacji samorządów w VAT.

Wątpliwości, przynajmniej w pewnym zakresie, zapewne rozwieje zapowiadana ustawa (pisaliśmy o tym w artykule z dnia 17.12.2015 r. pt. „Odroczony termin centralizacji VAT w JST”) mająca regulować szczegółowe warunki i zasady dokonywania centralizacji VAT w samorządach.

Tymczasową lukę w przepisach próbuje łatać Minister Finansów. Ministerstwo skierowało do Dyrektorów Izb Skarbowych „instrukcję”, wskazującą jak do czasu wydania nowych przepisów postępować z korektami deklaracji VAT, w których samorządy wykazują podatek naliczony poniesiony w związku ze zrealizowaną inwestycją.

W piśmie kierowanym do organów podatkowych przypomniano, że scentralizowanie rozliczeń w samorządach nastąpić ma „w przód” począwszy od stycznia 2017 roku.  Jednocześnie wskazano, że założenie powyższe nie wyklucza zastosowania nowego modelu rozliczeń także do okresów wstecznych np. poprzez składanie korekt deklaracji VAT. W takiej sytuacji, korekty muszą uwzględniać zarówno rozliczenia jednostki samorządu terytorialnego jak i jej jednostek organizacyjnych, tj. jednostek budżetowych i zakładów budżetowych. Ministerstwo stoi na stanowisku, że powyższe zasady należy odnosić odpowiednio do deklaracji VAT z wykazanym podatkiem naliczonym do zwrotu, które zostaną złożone przez jednostki samorządu terytorialnego do czasu podjęcia „scentralizowanego” rozliczenia z utworzonymi przez siebie jednostkami organizacyjnymi – czyli przed dokonaniem centralizacji.

Na tym tle wskazano, że nie jest dopuszczalnym by akceptować korekty deklaracji VAT, w których jednostka samorządu terytorialnego nie uwzględniła rozliczeń wszystkich jednostek organizacyjnych, w sytuacji gdy zamierza skorzystać z pełnego prawa odliczenia VAT. W takiej sytuacji trudno bowiem przyjąć, że korekta złożona została przez podatnika (podkreślono, że w wyroku TSUE oraz uchwale NSA wyraźnie wskazano, że podatnikiem jest jednostka samorządu wraz ze wszystkimi jej jednostkami organizacyjnymi).

Ministerstwo wyjaśniło również, że nieprawidłowym jest przyjmowanie w ramach korekt deklaracji VAT rozliczeń scentralizowanych obejmujących np. wyłącznie kilka wybranych miesięcy. Wynika z tego, że jednostka samorządu terytorialnego dokonując korekty rozliczeń winna – w opinii Ministra - dokonać tego za cały okres nieobjęty przedawnieniem, w którym rozliczała się odrębnie od swoich jednostek organizacyjnych. Zdaniem Ministerstwa taki sposób rozliczenia zapobiec ma korygowaniu wyłącznie wybranych, najkorzystniejszych dla samorządu okresów rozliczeniowych i uzyskaniu zwrotów z urzędu skarbowego w sytuacji gdy w innych okresach pozostawałaby jedynie kwota do wpłaty.    

Ministerstwo wskazuje, że niesłuszne jest niesymetryczne powoływanie się przez podatników na tezy wyroku TSUE w sprawie jednostek budżetowych tj. wywodzenie prawa do doliczenia podatku naliczonego zawartego w realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego inwestycjach przekazanych następnie do jednostek budżetowych czy samorządowych zakładów budżetowych z prawa unijnego, przy jednoczesnym pominięciu innych obowiązków wynikających z ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym, w najbliższym czasie tj. przynajmniej do momentu wejścia w życie przepisów wskazujących na zasady nowego trybu rozliczeń (centralizacji VAT), jednostki samorządu terytorialnego chcące rozliczyć nieuwzględniony na wcześniejszym etapie podatek naliczony, winny liczyć się ze stanowiskiem prezentowanym przez resort finansów. Niewykluczone, że urzędy skarbowe będą wymagały od samorządów scentralizowanych rozliczeń VAT jeszcze przed dokonaniem obowiązkowej centralizacji, o której mowa w komunikacie ministerstwa z dnia 16 grudnia 2015 r.

_________________________________________________________________________

Szukasz pomocy prawnej w opisanym przez nas zakresie?

Sprawdź naszą PROPOZYCJĘ.