Obserwuj

Bądź na bieżąco z prawem samorządowym. Zamów bezpłatny cotygodniowy newsletter.






Działy:
  • Gospodarka komunalna

    W dziale "GOSPODARKA KOMUNALNA" publikowane są artykuły dotyczące spółek komunalnych oraz zakładów budżetowych, jak również artykuły dotyczące poszczególnych działów gospodarki komunalnej, w tym gospodarki odpadami komunalnymi, gospodarki wodno-ściekowej, transportu publicznego.

  • Podatki

    W dziale "PODATKI" publikowane są artykuły dotyczące podatków i opłat publicznoprawnych, m.in. dotyczące podatku VAT, podatku od nieruchomości, opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i innych.

  • Finanse publiczne

    W dziale "FINANSE PUBLICZNE" publikowane są artykuły dotyczące szeroko pojmowanych zagadnień związanych z finansami publicznymi, m.in. artykuły dotyczące dochodów jednostek samorządu terytorialnego oraz dyscypliny finansów publicznych.

  • Zamówienia publiczne

    W dziale "ZAMÓWIENIA PUBLICZNE" publikowane są artykuły dotyczące problematyki zamówień publicznych, m.in. dotyczące sytuacji podmiotów komunalnych w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Prezentowane są także najnowsze orzeczenie KIO oraz sądów w zakresie prawa zamówień publicznych.

  • Prawo cywilne

    W dziale "PRAWO CYWILNE" publikowane są artykuły dotyczące zagadnień cywilnoprawnych, m.in. umów oraz sporów przed sądami powszechnymi, których stroną są podmioty komunalne.

  • Nieruchomości

    W dziale "NIERUCHOMOŚCI" publikowane są artykuły dotyczące nieruchomości komunalnych oraz spraw związanych z innymi nieruchomościami, w których występują organy samorządu terytorialnego. Artykuły dotyczą w szczególności gospodarki nieruchomościami i planowania przestrzennego.

  • Procedury administracyjne

    W dziale "PROCEDURY ADMINISTRACYJNE" publikowane są artykuły dotyczące procedur, które prowadzone są przez organy samorządu terytorialnego. W szczególności artykuły dotyczą ogólnej procedury administracyjnej (KPA - Ordynacja podatkowa), procedury sądowoadministracyjnej, procedury uchwałodawczej oraz dostępu do informacji publicznej.

  • Ustrój

    W dziale "USTRÓJ" publikowane są artykuły dotyczące ustroju podmiotów komunalnych, w tym zagadnienia dotyczące statusu prawnego organów jednostek samorządu terytorialnego, związków międzygminnych czy radnych.

  • Inne

    W dziale "INNE" publikowane są artykuły związane z funkcjonowaniem podmiotów komunalnych, które ze względu na swoją tematykę nie zostały zakwalifikowane do innych kategorii.

02.02.2016

Zwolnienie z opodatkowania nieruchomości gminnych – niektóre wątpliwości

UWAGA: TEN ARTYKUŁ MA WIĘCEJ NIŻ 3 MIESIĄCE.
SPRAWDŹ AKTUALNY STAN PRAWNY LUB SKONTAKTUJ SIĘ Z AUTOREM.
drukuj mail Share
"

W toku postępowań podatkowych dotyczących podatków i opłat lokalnych profesjonalna pomoc prawna potrzebna jest nie tylko podatnikom, ale i organom podatkowym.

"

Dowiedz się więcej:

Podatki i opłaty lokalne

Z początkiem roku ustawodawca zwolnił z opodatkowania nieruchomości stanowiące własność gminy. Okazuje się, że zwolnienie, które miało wykluczyć płacenie przez gminy podatku „samym sobie” powoduje w praktyce dalsze wątpliwości.  

Artykuł dostępny jest dla zarejestrowanych użytkowników

Z początkiem roku ustawodawca zwolnił z opodatkowania nieruchomości stanowiące własność gminy. Okazuje się, że zwolnienie, które miało wykluczyć płacenie przez gminy podatku „samym sobie” powoduje w praktyce dalsze wątpliwości.

Przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, pozwalają (jak przyjmuje dominujący pogląd) do kręgu podatników zaliczać gminę jako właściciela określonego rodzaju nieruchomości. Zasadniczo w tym zakresie - oprócz wyłączenia z opodatkowania podatkiem od nieruchomści obiektów zajętych przez organy gminy – ustawodawca dotychczas nie przewidywał żadnego wyjątku. Powyższa konstrukcja powoduje, że gmina jako osoba prawna, posiadając jakikolwiek, określony w ustawie tytuł prawny do władania przedmiotem opodatkowania, obowiązana była uiszczać podatek, który jednocześnie stanowił jej dochód.

Obowiązek uiszczania przez gminę podatku „samej sobie”, postrzegany jest w doktrynie podatkowej oraz środkowiskach samorządowych jako zjawisko niekorzystne. Problem ten znajduje bowiem swoje bezpośrednie odzwierciedlenie w procedurach regulowanych ustawą o finansach publicznych - mianowicie negatywnie wpływa na wielkość subwencji ogólnej dla gminy (tylko niektóre gminy wykazywały z tego tytułu dochody).

Sytuacja ta, w efekcie powszechnie zgłaszanych zastrzeżeń, doczekała się, pozytywnego - jakby się wydawało - rozwiązania dla samorządów. Ustawodawca znowelizował przepisy o podatkach i opłatach lokalnych, zwalniając z opodatkowania nieruchomości stanowiace własność gminy. W konsekwencji grunty, budynki lub ich częsci, których gmina jest właścicielem oraz które nie są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej (w rozumieniu ustawy o swobodzie działalnosci gospodarczej) i nie zostały oddane w posiadanie innym podmiotom, korzystają z ustawowego zwolnienia z podatku od nieruchomości.

W praktyce okazuje się jednak, że zakładany przez ustawodawcę cel wprowadzonego zwolnienia w określonych okolicznościach nie może być osiągnięty. Przypomnieć w tym miejscu należy, że nowelizacja miała zaprzestać negatywnemu zjawisku płacenia przez gminy podatku samym sobie. Literalnie omawiane zwolnienie obejmuje natomiast wyłącznie nieruchomości stanowiące własność gminy, co oznacza, że poza jego zakresem pozostają nieruchomości stanowiące własność Skarbu Państwa, od których gmina opłaca sama sobie podatek jako użytkownik wieczysty. Konstrukcja zwolnienia nie jest także zdolna objąć tych sytuacji, w których, mimo przejścia posiadania nieruchomości na inny podmiot, podatnikiem wciąż pozostaje gmina jako właściciel nieruchomości. Dzieje się tak w przypadku, gdy gmina jako właściciel niewyodrębnionych lokali mieszkalnych wynajmuje je osobom fizycznym. Jest to wyjątek od ogólnej zasady, wedle której przeniesienie posiadania przedmiotu opodatkowania stanowiącego własność gminy skutkuje przejęciem obowiązku podatkowego przez posiadacza nieruchomości (art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych).

W konsekwencji zatem lokale stanowiące gminne zasoby mieszkaniowe, o ile nie stanowią odrębnych nieruchomości oraz zostały przekazane (oddane w najem) osobom fizycznym, nie korzystają z wprowadzonej przez ustawodawcę preferencji podatkowej (ponieważ są w posiadaniu innych niż gmina podmiotów). Co więcej, podlegają one opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, do którego uiszczenia obowiązana jest gmina, gdyż w opisanej sytuacji obowiązek podatkowy nie przechodzi na najemcę.

Wydaje się, że poruszany problem potencjalnie mógłby podlegać rozwiązniu przy pomocy wykładni celowościowej. Pozwlałaby ona sięgnąć do oczywistych zamierzeń ustawodawcy i w konsekwencji zwolnić z opodatkowania również te lokale mieszkalne, które stanowią własność gminy i zostały przekazane w posiadanie osobom fizycznym. Pamiętać jednak należy, że omawiany przepis (wprowadzając zwolnienie z opodatkowania) formułuje wyjątek od zasady powszechności opodatkowania, wobec to których w doktrynie oraz orzecznictwie dotychczas postulowano zakaz interpretacji rozszerzającej.

Powyższa analiza pozwala twierdzić, że wprowadzone zwolnienie nie do końca rozwiązuje problem obowiązku płacenia podatku przez gminy samym sobie. Omawiana regulacja ma w dużej mierze ograniczony charakter, przez co jedynie częściowo spełnia swą zakładaną funkcję.  Z pewnością byłoby inaczej, gdyby Ministerstwo Finansów wsłuchało się w głos środowiska samorządowego i posłużyło się analogiczną jak w podatku rolnym generalną konstrukcją wyłączenia gmin z obowiązku podatkowego.

_________________________________________________________________________

Szukasz pomocy prawnej w opisanym przez nas zakresie?

Sprawdź naszą PROPOZYCJĘ.

"

W toku postępowań podatkowych dotyczących podatków i opłat lokalnych profesjonalna pomoc prawna potrzebna jest nie tylko podatnikom, ale i organom podatkowym.

"

Dowiedz się więcej:

Podatki i opłaty lokalne
DZIAŁY:
Podatki

Autor artykułu

Dr n. pr. Paweł Grzybowski

Doktor nauk prawnych, w Kancelarii Prawnej Ziemski & Partners w Poznaniu specjalizuje się w zakresie prawa podatkowego, ze szczególnym uwzględnieniem procedury podatkowej

Więcej z Praktyki §

Wydarzenia PDS

Więcej wydarzeń
"

W toku postępowań podatkowych dotyczących podatków i opłat lokalnych profesjonalna pomoc prawna potrzebna jest nie tylko podatnikom, ale i organom podatkowym.

"

Dowiedz się więcej:

Podatki i opłaty lokalne