WSA w Gorzowie Wielkopolskim stwierdził, iż rada gminy nie może wskazać administratora cmentarza.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim wyrokiem z dnia 2 lutego 2017 r. (sygn. II SA/Go 943/16) stwierdził nieważność uchwały rady gminy w sprawie ustalenia zasad zarządzania i trybu korzystania z cmentarzy komunalnych oraz uchwalenia regulaminu porządkowego cmentarzy znajdujących się na terenie gminy w całości.

W przedmiotowej uchwale ustalono w szczególności, iż administratorem cmentarzy komunalnych jest Zakład Gospodarki Komunalnej, określono zakaz wprowadzania psów oraz przewidziano publikację aktu w dzienniku urzędowym województwa.

Prokurator Rejonowy wniósł na przedmiotowy akt skargę do sądu administracyjnego, zarzucając mu istotne naruszenie prawa. Wskazał w niej, iż rada gminy m.in:

• bezprawnie ingerowała w kompetencje wójta, wynikające z ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych [dalej jako: u.c.ch.z.], poprzez wskazanie administratora cmentarza;
• naruszyła przepisy ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych [dalej jako: ustawa o rehabilitacji osób niepełnosprawnych] poprzez zakazanie wprowadzania na teren cmentarza wszystkich psów (a więc również psów-przewodników);
• naruszyła przepisy rozporządzenia w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” poprzez powtórzenie przepisów rangi ustawowej w uchwale rady.

WSA w Gorzowie Wielkopolskim stwierdził, iż skarga zasługiwała na uwzględnienie.

WSA stwierdził, iż choć zgodnie z art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym rada gminy może ustalać zasady i tryb korzystania z gminnych obiektów użyteczności publicznej (do której należą cmentarze), to akty prawa miejscowego muszą mieścić się w granicach ustawowej delegacji oraz innych przepisów ustawowych.

Zdaniem Sądu przedmiotowa uchwała naruszyła art. 2 ust. 1 u.c.ch.z. poprzez wskazanie, iż cmentarz jest administrowany przez Zakład Gospodarki Komunalnej. Z przywołanego przepisu rangi ustawowej wynika natomiast, iż utrzymanie cmentarzy komunalnych i zarządzanie nimi należy do właściwych wójtów. WSA stwierdził, iż podmiotem kompetentnym do wyznaczania administratora jest wójt.

Sąd wskazał ponadto, iż niedopuszczalne było ustanowienie w przedmiotowej uchwale zakazu wprowadzania na teren cmentarza wszystkich psów. Zdaniem Sądu z art. 20a ust. 1 ustawy o rehabilitacji osób niepełnosprawnych wynika bowiem uprawnienie osób niepełnosprawnych do wstępu wraz z psem asystującym także na teren cmentarza.

WSA stwierdził ponadto, iż prawodawca lokalny bezpodstawnie powtórzył regulację ustawową w zakresie zakazu m.in. niszczenia zieleni czy zaśmiecania nagrobków. W szczególności wadliwie została uregulowana zaś kwestia ekshumacji ze względu na fakt, iż w uchwale zawężono przesłanki jej dokonania (wynikające z art. 15 ust. 1 u.c.ch.z.). Ponadto, wprowadzono do uchwały pojęcie „miejsca grzebalnego”, które nie zostało zdefiniowane ani w u.c.ch.z., ani w przedmiotowym akcie prawa miejscowego.

Za bezzasadne zostało uznane ponadto zamieszczenie w przedmiotowym akcie informacji adresowych administratora, numeru telefonu oraz sposobu udostępniania kluczy do bramy na cmentarz.

W efekcie WSA w Gorzowie Wielkopolskim stwierdził nieważność uchwały w całości.

Orzeczenie jest nieprawomocne.