W dniu 11 września 2017 roku weszła w życie ustawa z dnia 20 lipca 2017 roku – o Krajowym Zasobie Nieruchomości. Jak wskazuje uzasadnienie projektu ustawy, ma ona na celu zwiększenie dostępności mieszkań dla grup społecznych o umiarkowanych dochodach, które w istniejących warunkach rynkowych nie posiadają wystarczających możliwości finansowych.

Przewidziane przez ustawę budynki mieszkalne mają być budowane przez operatorów mieszkaniowych. Będą to podmioty, które nabyły prawo własności lub prawo użytkowania wieczystego nieruchomości z Krajowego Zasobu Nieruchomości (lub ich następcy prawni). Jak wskazuje uzasadnienie projektu ustawy, o nabycie nieruchomości będą mogły ubiegać się wszystkie podmioty realizujące mieszkania na wynajem, które zobowiążą się do stosowania określonych w ustawie kryteriów wynajmu.

Informacje o nieruchomościach, które należy przekazywać w formie wykazu

Ustawa o Krajowym Zasobie Nieruchomości określa m.in. zasady kwalifikowania i przekazywania nieruchomości (w tym budynkowych i lokalowych) do KZN. W tym zakresie przepisy ukzn wprowadzają nowe obowiązki dla starostów oraz prezydentów miast na prawach powiatu, którzy gospodarują nieruchomościami Skarbu Państwa.

Właściwe organy (w tym starości oraz prezydenci miast na prawach powiatu) będą zobowiązane, zgodnie z art. 10 ust. 1 ukzn, prowadzić wykazy nieruchomości Skarbu Państwa, którymi gospodarują, a które są położone:

1. w granicach gmin miejskich, miast w gminach miejsko-wiejskich, dzielnic m.st. Warszawy, delegatur i dzielnic innych gmin miejskich;
2. poza granicami, o których mowa w pkt 1, jeżeli przeznaczenie tych nieruchomości ustalone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku jego braku, wynikające z funkcji terenu określonej w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy umożliwia ich zagospodarowanie na potrzeby realizacji inwestycji mieszkaniowych.

Zakres informacji o nieruchomości, które należy uwzględnić w wykazie, wynika z art. 10 ust. 2 - 7 ukzn. Są to bardzo szczegółowe dane o nieruchomościach Skarbu Państwa, które właściwe podmioty, jeśli jeszcze nimi nie dysponują, będą musiały uzyskać.[1]

Starostowie i prezydenci miast na prawach powiatu wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej, będą musieli sporządzać wykazy według stanu na dzień 31 grudnia danego roku oraz przekazywać je wojewodom właściwym ze względu na miejsce położenia nieruchomości w terminie do dnia 31 stycznia roku następującego.

Pierwsze wykazy nieruchomości, będą musiały jednak zostać sporządzone i przekazane wojewodom, w terminie:

1. 60 dni od dnia wejścia w życie ustawy - w przypadku wykazów nieruchomości, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ukzn;
2. 180 dni od dnia wejścia w życie ustawy – w przypadku wykazów nieruchomości, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 ukzn.

Zachowanie powyższych terminów jest o tyle istotne, że w przypadku, gdy ww. podmioty, nie przekażą lub nie uzupełnią pierwszego wykazu w terminie, właściwy wojewoda wymierzy im w drodze decyzji karę w wysokości 500 zł za każdy dzień zwłoki. Również nieprzekazanie lub nieuzupełnienie kolejnych wykazów zagrożone jest karą, o której mowa wyżej.

---

[1] Art. 10 ust. 2.  Wykazy nieruchomości, o których mowa w ust. 1, zawierają informacje o:

1) położeniu i oznaczeniu nieruchomości według ewidencji gruntów i budynków;

2) numerze księgi wieczystej, o ile jest założona;

3) powierzchni nieruchomości według ewidencji gruntów i budynków;

4) przeznaczeniu nieruchomości ustalonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w razie jego braku informacje zawarte w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, dotyczące kierunków zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów, a także kierunków i wskaźników zagospodarowania terenów, na których położona jest nieruchomość;

5) stanie prawnym nieruchomości, w szczególności o:

a) ograniczonych prawach rzeczowych ustanowionych na nieruchomości, w tym hipotekach,

b) użytkowaniu wieczystym,

c) umowach i porozumieniach dotyczących nieruchomości lub jej części, w tym umowach zawartych przez właściwy organ,

d) zgłoszonych roszczeniach wobec nieruchomości lub jej części, w których właściwy organ reprezentuje Skarb Państwa jako stronę lub jest świadkiem, lub posiada o nich informacje,

e) toczących się, dotyczących nieruchomości lub sytuowanych na nich obiektów budowlanych, postępowaniach administracyjnych, w tym prowadzonych na podstawie przepisów:

– ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane,

– ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1496) i dotyczących zezwolenia na realizację inwestycji drogowej,

– ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2016 r. poz. 1727, z późn. zm.) i dotyczących lokalizacji linii kolejowej,

– ustawy z dnia 7 września 2007 r. o przygotowaniu finałowego turnieju Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012 (Dz. U. z 2017 r. poz. 1372) i dotyczących lokalizacji przedsięwzięć Euro 2012,

– ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2017 r. poz. 1405),

– ustawy z dnia 12 lutego 2009 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1122) i dotyczących zezwolenia na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego,

– ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu (Dz. U. z 2016 r. poz. 1731 i 2260) i dotyczących lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu oraz inwestycji towarzyszącej,

– ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1537, 1920 i 2003) i dotyczących lokalizacji regionalnej sieci szerokopasmowej,

– ustawy z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1377 i 1381) i dotyczących pozwolenia na realizację takich inwestycji,

– ustawy z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących (Dz. U. z 2017 r. poz. 552) i dotyczących lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszącej,

– ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1812 oraz z 2017 r. poz. 635) i dotyczących lokalizacji lub realizacji inwestycji w zakresie strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych,

– ustawy z dnia 24 lutego 2017 r. o inwestycjach w zakresie budowy drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską (Dz. U. poz. 820) i realizacji inwestycji w zakresie budowy tej drogi wodnej,

– ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 r. o inwestycjach w zakresie budowy lub przebudowy toru wodnego Świnoujście - Szczecin do głębokości 12,5 metra (Dz. U. poz. 990) i realizacji inwestycji w zakresie toru wodnego Świnoujście - Szczecin,

f) toczących się, dotyczących nieruchomości lub sytuowanych na nich obiektów budowlanych, postępowaniach sądowych, w których właściwy organ reprezentuje Skarb Państwa jako stronę lub jest świadkiem, lub posiada o nich informacje;

6) dotychczasowym sposobie zagospodarowania nieruchomości, w tym informacje, czy nieruchomość jest wykorzystywana na cele publiczne, wraz ze wskazaniem tych celów;

7) ograniczeniach w korzystaniu z nieruchomości wynikających z przepisów prawa lub rozstrzygnięć i decyzji;

8) wydanych pozwoleniach na budowę, pozwoleniach na rozbiórkę oraz decyzjach o zatwierdzeniu projektu budowlanego obejmujących całość lub część nieruchomości oraz zgłoszeń dotyczących domów jednorodzinnych, kontenerowych stacji transformatorowych oraz sieci, o których mowa odpowiednio w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2b oraz 19a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane;

9) budowlach lub budynkach znajdujących się na tej nieruchomości, w szczególności budynkach, w których wyodrębniono lokale mieszkalne.

Art. 10 ust. 3.  Wykazy nieruchomości, o których mowa w ust. 1, zawierają również informacje o tym, czy nieruchomość:

1) wymaga wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej stanowiących użytki rolne wytworzone z gleb pochodzenia mineralnego i organicznego, zaliczonych do klas I, II, III, IIIa, IIIb;

2) wymaga wyłączenia gruntów z produkcji leśnej;

3) stanowi grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako grunty leśne zadrzewione i zakrzewione;

4) jest objęta decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach dotyczącą inwestycji celu publicznego;

5) jest położona:

a) na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią,

b) na terenach osuwisk oraz terenach zagrożonych ruchami masowymi ziemi,

c) w odległości od elektrowni wiatrowej, innej niż mikroinstalacja odnawialnego źródła energii, mniejszej niż dziesięciokrotność całkowitej wysokości tej elektrowni, w rozumieniu przepisów dotyczących lokalizacji i realizacji elektrowni wiatrowych,

d) na obszarze parku narodowego, rezerwatu przyrody, parku krajobrazowego, na obszarze chronionego krajobrazu lub na terenie obszaru Natura 2000,

e) na obszarze rewitalizacji lub w jego sąsiedztwie,

f) na terenie specjalnej strefy ekonomicznej lub w jej sąsiedztwie,

g) w odległości mniejszej niż bezpieczna odległość od zakładu stwarzającego zagrożenie wystąpienia poważnej awarii przemysłowej.

Art. 10 ust. 4.  Wykazy nieruchomości, o których mowa w ust. 1, zawierają również informacje o tym, czy korzystanie z nieruchomości wiąże się z korzystaniem z pomocy finansowej pochodzącej ze środków finansowych Unii Europejskiej, o ile dane takie są dostępne dla właściwego organu sporządzającego wykaz.

Art. 10 ust. 5.  Wykaz nieruchomości sporządzany przez Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa oraz Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych zawiera, oprócz informacji, o których mowa w ust. 2-4, informacje o:

1) umowach dzierżawy wraz z określeniem terminu zakończenia umowy;

2) sposobie używania gruntu wraz z określeniem, czy na terenie znajdują się uprawy wieloletnie lub sady.

Art. 19 ust. 6.  Wykaz nieruchomości sporządzany przez Prezesa Agencji Mienia Wojskowego zawiera, oprócz informacji, o których mowa w ust. 2-5, informacje o:

1) położeniu nieruchomości na terenie zamkniętym;

2) położeniu nieruchomości w obszarze strefy ochronnej terenu zamkniętego.

Art. 10 ust. 7.  W przypadku gdy nieruchomość jest przedmiotem użytkowania wieczystego Skarbu Państwa, w wykazie zawiera się również, wynikające z umowy o oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste, informacje o celu, na który nieruchomość gruntowa została oddana w użytkowanie wieczyste, oraz o sposobie korzystania z nieruchomości.