30.09.2016
KATEGORIA: Wokanda
Zdaniem Wojewody Dolnośląskiego niedopuszczalne jest wprowadzenie dodatkowej usługi polegającej na odbieraniu od właścicieli nieruchomości, za dodatkowa opłatą, zmieszanych odpadów komunalnych w ilości przekraczającej minimalną pojemność pojemnika.
Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 3 sierpnia 2016 r. Wojewoda orzekł nieważność uchwały rady gminy w sprawie określenia rodzajów dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania odpadów oraz wysokości cen za te usługi.
Powyższy akt nadzoru zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.
Rada gminy w drodze uchwały na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 i art. 40 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 6 ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2016 r., poz. 250) [dalej: ustawa] w związku z art. 11 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 87), uchwaliła dodatkową, płatną usługę, polegającą na odbiorze od właścicieli nieruchomości zmieszanych odpadów komunalnych, których ilość przekraczałaby minimalną pojemność pojemnika wynikającą z regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminie. Należy wtrącić, że art. 6 ust 4 ustawy zezwala radzie gminy na podjęcie uchwały w sprawie rodzajów dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów, a także sposobu ich świadczenia oraz wysokości cen za te usługi. W § 1 uchwały rada gminy postanowiła, że w zależności od pojemności worka ( 60 l lub 120 l) cena z tytułu odbioru niesegregowanych odpadów komunalnych w ilości przekraczającej minimalną pojemność pojemnika wyniesie 6,80 zł ( 60 l) albo 13,60 (120 l).
Zdaniem Wojewody Dolnośląskiego powyższa uchwała narusza art. 6r ust. 3a i 4 oraz art. 6c ust.1 ustawy. Jak wskazał organ nadzoru, „ustawodawca w ustawie nie sprecyzował o jakie dodatkowe usługi chodzi w tym przepisie, wskazał jedynie na elementy, które powinny być przedmiotem uchwały, m.in. wysokość cen za usługi dodatkowe”.
Warto nadmienić, że obowiązkiem gminy jest zapewnienie odbioru odpadów komunalnym. W związku z powyższym odbiór odpadów jest świadczeniem obligatoryjnym (usługą obligatoryjną) gminy, za które pobierana jest opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi, stanowiącymi należność publicznoprawną. Brak rozróżnienia kategorii odpadów oznacza, że obowiązkiem gminy jest z zasady zapewnienie, w zamian za wniesioną przez właścicieli nieruchomości na podstawie art. 6h ustawy opłatę, odbioru co najmniej zmieszanych i selektywnie zebranych odpadów komunalnych w każdej ilości.
Ponadto należy wskazać, że art. 6r ust. 3a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminie został dodany 1 lutego 2015 r. Stanowi o tym, że Rada jest uprawniona do wyłącznie ilościowego ograniczenia odbieranych lub przyjmowanych w utworzonym przez gminę PSZOK-u, takich opadów komunalnych jak:
A contratio, rada gminy nie jest uprawniona do ograniczenia ilości pozostałych rodzajowo odbieranych odpadów komunalnych.
Wojewoda podkreślił, że dodatkowa usługa polega na zaoferowaniu przez gminę świadczenia, które będzie nieprzymusowe i będzie polegać np. na myciu pojemników. Wskazał również, że właściciel nieruchomości, w zamian za uiszczoną opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi ma prawo oczekiwać, że gmina zapewni odebranie odpadów komunalnych, niebędącymi odpadami z art. 6r ust. 3a ustawy, w każdej ilości.
Organ nadzoru przywołał również argumentację zawartą w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 stycznia 2016 r. (sygn. akt II FSK 3132/13), która opiera się na założeniu, iż „dopiero wyraźne wyłączenie odbioru, w ramach opłaty, ilości pewnej (dozwolonej przez ustawodawcę) kategorii odpadów komunalnych, może uzasadniać odbiór wyłączonych odpadów jako dodatkową usługę świadczoną przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych”.
Maciej Kiełbus Partner Zarządzający, prawnik w ZIEMSKI&PARTNERS Kancelaria Prawna Kostrzewska, Kołodziejczak i Wspólnicy w Poznaniu, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, w szczególności prawa samorządu terytorialnego oraz prawa odpadowego
Beniamin Rozczyński prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego ze szczególnym uwzględnieniem upraszczania i elektronizacji procedury administracyjnej oraz prawa samorządowego i prawa nieruchomości
TAGI: Gospodarka odpadami, Odpady, Opłata śmieciowa, Rada gminy, Rozstrzygnięcie nadzorcze, Samorząd,